ŞAHİN BAYAR- AYLİN RANA AYDİN /HATAY – Kahramanmaraş merkezli sarsıntıların hayalet kente çevirdiği Antakya’da Ufak esnaf da Aka yıkım yaşadı. kent merkezine yakın bir noktada bulunan Ufak Sanayi Sitesi’ndeki 2 bin işyerinin tamamı enkaza döndü; makine ve tezgâhlar kullanılamaz hale geldi.
Habib Neccâr ile Amanos dağlarının eteklerine heyeti Antakya Organize Sanayi Bölgesi ve Mobilyacılar Sanayi Sitesi’nde ise hasar yok denilecek kadar az. İşletmelerin yüzde 98’i ayakta durdu. Lakin bu işletmelerde de vasıflı işgücü kaygısı yaşanıyor.
‘Geri getirmeliyiz’
Antakya Ticaret ve Sanayi Odası Lideri Hikmet Çinçin, bu telaşa şöyle açıklık getiriyor: “Kent, insan kaynağını, vasıflı Amel gücünü kaybetti. Bunun sebebi ruhsal olarak inançlı bir bölgeye gitme isteği ve çocuklarının eğitimi. Şayet bu insan kaynağını Geri getiremezsek fabrikaların ayakta duruyor olması bir şey değiştirmez.”
Küçük Sanayi Sitesi’ndeki yıkımı “Çökme değil yok olma” diye anlatan Çinçin, “Küçük Sanayi Sitesi olmazsa hem OSB’lerde sağlıklı çalışma hayatı hem de kentte sürdürülebilir bir hayat olmaz. Öncelikle Ufak Sanayi Sitesi’nden başlayarak yeni bir Geri dönüş ve kalkınma atağı başlatmamız gerekiyor” tabirlerini kullandı.
Çinçin, “İnsan kaynağı için Müsait hijyen şartlarında barınma yerlerine gereksinim var. Bölgeye sosyolog ve psikolog dayanağı de talep ediyoruz. Kentten göç edenler hangi kaidelerde Geri gelir bunları belirlemek gerekiyor. Göçün süreksiz olduğu söyleniyor lakin ne olur bilemiyoruz. İnsan kaynağına cazip koşullar sunarsak burada kalmaları mümkün. Palyatif tahlillerle Belde ayağa kalkar diye kimse beklemesin. Buraya muhteşem iktisat paketleri gerekiyor” diye konuştu.
Depremden etkilenen her ilin tıpkı kaybı yaşamadığını lisana getiren Çinçin, “Şehirden göç edenlerin Geri dönmesi için onları özendirecek teşvikler verilmeli. Müsait Ömür ortamı sağlanmalı” dedi.
‘Hayvan yemi gerekiyor’
Bu yaşanan sarsıntılardan herkesin ders alması gerektiğinin altını çizen Çinçin, “Tarımsal üretimi de ayakta tutmak gerekiyor. Bir de yok olan tarih ve kültürümüz var. Turizm dalı burada yok oldu. Anıt binalar maalesef yıkıldı. Bunların da birebir halde aslına Müsait bir halde yerine yapılması gerekiyor. Butik otelleri tekrar ayağa kaldırmak koşul. Ziraî üretimde Özellikle kırsalda kayıp daha az lakin onlar da konutlarına giremiyor. Onlara kendi yaşadıkları ortamlara konteyner yahut çadır ulaştırmamız lazım. Hayvan yeminde de Fazla Önemli düşünce var” sözlerini kullandı.
‘Makine hibesi’
Hikmet Çinçin, Antakya için tekliflerini şöyle sıraladı:
– “11 Vilayet afet ve OHAL bölgesi ilan edildi. Fakat Antakya’daki yıkım diğer bölgelere nazaran daha fazla. Tıpkı teşvik kapsamına alınırsa bu adil olmaz.
– Buradaki insan tezgahını da kaybetti, üretim makinesini de kaybetti. Mavi ve ak yakalısını da natürel. Geri dönüş için inançlı ortamı sağlamamız gerekiyor.
– Antakya, Samandağ, Kırıkhan ilçelerinde üstün teşvike gereksinim var.
Bunun içine makine hibesi de girer, düşük faizli ya da faizsiz kredi dayanağı de girer.
– Turizm bölümü için anıtsal binalar aslına Müsait olarak yine restore edilmelidir.
– Hatay’ın sürdürülebilir bir hayata kavuşabilmesi için eylül ayında eğitime başlamamız lazım. Konteyner kent ya da çadır kentlerde eğitime başlamalıyız. Okulları açamazsak Hatay bir tercih yeri olmaz.”
‘Hasarlı olmayan tesisler de çalışamıyor’
Akdeniz Mobilya, Kâğıt ve Orman Eserleri İhracatçıları Birliği (AKAMİB) Onursal Lideri Bülent Aymen, bölgede bir biçimde iktisadın tekrar canlanması gerektiğini lisana getirdi. Tüm kesitlerin bölgeye ilgisinin olması gerektiğini söyleyen Aymen, “Fabrikaları çalıştırmamız lazım. Bilhassa Hatay tarımın merkezlerinden birisi. Narenciye için de, öteki kalemlerde de… Firma sahiplerinin kayıpları var, fabrikalar ağır hasarlı, stoklar hasarlı yahut emekçiler hayatını kaybetmiş ya da göç etmiş durumda” dedi.
Fabrikalarının Aka bir kısmının çalışanların işe dönmediği için üretime geçemediğini kaydeden Aymen, “Yeni açıklanan paketlerde birtakım eksiklikler var. Kısa çalışma ödeneği ağır hasarlı ve orta hasarlı fabrikalar için geçerli. Lakin hasarlı olmayan lakin çalışamayan üretim tesisleri de mevcut. Bunların nedeni ise emekçilerin göç etmesi ya da kayıplarının olması. Buradaki üretim tesislerine de kısa çalışma ödeneği uygulanması lazım. İşyerlerinin ziyanı için de dayanak gerekiyor. Yanı Dizi stokları hasar gören firmalar mevcut, onlara da dayanak lazım. aksi takdirde toparlanma uzun sürer. Yalnızca Aka üretim tesisleri değil orta ve Ufak ölçekli işyerleri de çalışamıyor” diye konuştu.
Konteyner kentler
Türkiye’nin pek Fazla kentindeki firmaların zelzeleden etkilenen vilayetlerde aktiflik gösteren firmalarla çalıştığını hatırlatan Aymen, şöyle devam etti: “Bu firmalar çek, senet almışlar. Lakin orada deposu, işletmesi hasar gören ya da maalesef hayatını kaybeden işletme sahipleri var. Bu durumda çeklerin Tahsil imkânı da yok, ödeme de Mümkün değil. Bölgede en acil tahlillerden birisi ise üretim tesislerine, OSB’lere yakın alanlara konteyner alanları kurulması olabilir. Böylelikle personeller de oraya yerleşerek en azından çalışma hayatına dönebilir.”
YARIN: Adıyaman’da üretim çarklarının tekrar dönmesi için patronun yanı Dizi emekçiye de dayanak verilmesi talep ediliyor.
Yorum Yok