Deniz Şanlı Başarır – Şimdi 17 yaşında bir genç kızsınız. Babanız “Kırlangıç” ismini verdiği bir şiir yazıyor. Yan yana bir çift kırlangıç. Özgürlüğe uçuyorlar. Hayatın nihayet demlerine geldiği hissini taşıyor kırlangıçlardan biri. “Göçünce kim anar?” diyor, “Birkaç kıymetsiz dize, birkaç oyun tozlu perdeler gerisinde.” çok şey yapmadığını düşünüyor hayatta; yazdığı şiirleri, oynadığı oyunları, binbir emekle çıkardığı mecmuaları, kitapları, arkadaşlarıyla el ele verip kurdukları o tiyatroyu falan neredeyse yok sayıyor. fakat bir umudu Mevcut geleceğe dair: “Bu iki kırlangıç üzereyiz ölümlü ve naif/ Bir insan onurunu/ Bir özgürlüğü/ Bir de sevmesini öğrettik yavrumuza/ Çelimsiz kanatlarına aldırmadan/ Gerçek bildiği tarafta uçmasını//Hepsi o kadar.”
Bu şiiri yazdıktan üç Yıl sonra da, hayatın bütün anlamsızlığını o Ufak kırlangıç yavrusunun sırtına yükleyip ya da çelimsiz kanatlarına mı demeliyiz, çekip gidiyor dünya üstünden. Beklenmedik bir biçimde, şanssız bir kaza yüzünden. Şiir yazıldığında 17 yaşında olan kız 20 yaşında artık, üniversiteye yeni başlamış. Kulağında özgürlük, sevmek, çelimsiz kanatlar sözcükleri dolu dolu çınlıyor. Gerçek bildiği istikamette uçmanın hayattaki Biricik amacı olduğunu düşünüyor. Babası demiş zira. Karşısına alıp “Bak kızım, hayat…” diye başlayan bir konuşma yapmamış tahminen. lakin şiir kendisinden ne beklendiğini anlatmıyor mu gereğince Aleni bir formda? Kim olması gerektiği aşikâr değil mi işte? O reklamlardaki Özgür kız yoktu daha, kırlangıç yavrusu vardı. Elinde gitarı falan da yoktu kızın, yalnızca çelimsiz kanatları vardı.
Şiire meyletmiş önce
Sondan başladım. fakat aslında doğduğum günden beri babamın şiirleri vardı hayatımızda. Babama Şair demezdik, o da demezdi. Zira aslen oyuncuydu o. Ya da şöyle mi demeli: medarı maişet motoru tiyatroyla dönüyordu. ancak sık sık ilham gelir notlar alırdı, şiirleri birikirdi bir yerlerde. Eski şiirlerini okurdu Vakit zaman. Hatta “Gölge”yi ben de ezberlemiştim daha küçücükken. Bir arada okurduk ezberden. Bir mısra o, bir mısra ben. Ben de teşvik edilirdim yazmaya. Özenirdim onun ilham perilerine, boyuma posuma nazaran periler uydururdum ben de. Benimkiler küçüktü, kıvırcık saçlı kız çocuklarıydı. “Şiir geldi” diye atlayıp yataklarına, yazdırırdım ona. Bir şiir defterim bile vardı. “Kelebekler kışın uçmaz” başyapıtımdır bana sorarsanız. Şiir bu kadar. Başyapıt sorunu de espri elbette.
İlk şiiri 1948 yılında Kaynak mecmuasında yayımlanmış. Şiirlerini Kâmran S. Büyük olarak imzalıyor babam. Oyuncu olarak tanıyanlar için yok o ‘S’ hiç ortada, Sıtkı’nın S’si. Şimdi 15 yaşındayken kaybettiği babasının ismi Sıtkı. Tarihi en eskiye dayanan şiirlerinden biri de Merhum Pedere name “Ne olur baba/ Yeniden eskisi gibi/ Halimizi sorsana” diye bitiyor. Babasızlık, genç yaşta üç kız kardeşi ve annesinin sorumluluğunu üstlenmek erken olgunlaştırmış onu. lakin bu mesuliyet duygusu tutkularının peşinden gitmesine de Mani olmamış. Şiire meyletmiş evvel, sonra da tiyatroya. Hukuk Fakültesi’ni terk edip, Ufak Sahne’de almış soluğu. Bir yandan şiirlerini yazmış bir yandan Muhsin Ertuğrul’un idaresinde ve hocalığında tiyatroyu öğrenmiş, oyuncu olmuş.
‘Ne o ne öteki olmak!’
Başar Başarır’ın, yani pek sevdiğim hayat arkadaşımın, emeğinin eseri olan (Babamın kitaplarda yer alanlar dışında mecmualarda, evraklarda kalmış bütün şiirlerini de bulup çıkardı ve bir ortaya getirdi), Everest Yayınları tarafından yayımlanan “Dünyaya Sevgilerle”nin ön kelamında Hilmi Yavuz, babamın ‘Garip akımının kararını sürdürdüğü yıllarda’ yazmaya başlamasına Karşın bu kümeye iç olmadığını, İkinci Yeni periyodunda de Müstakil kalmayı tercih ettiğini yazıyor. Vakit vakit her iki akımın da sesini taşıyan şiirler yazmasına Karşın kimliğini “kendine ilişkin olmakla” belirleyen bir Şair olduğunu vurguluyor ve şöyle diyor: “Poetik olarak ‘Ne o ne öteki olmak!”
Hilmi Hoca’ya babamın şiirlerini tekrar yayımlama konusunda bizi yıllardır cesaretlendirdiği hatta yönlendirdiği için teşekkür etmek isterim yeri gelmişken. Onun manevi takviyesi olmasa gölgede kalmış şiirler gün yüzüne çıkamazdı. “Göçünce kim anar?” diyen o şaire vefatından 37 Yıl sonra ağzımızı doldura doldura “biiiiz” diye bağıramazdık. yazın deresinin kıyısında oturan rastgele bir şiir severe ulaştıysa o akıntıya kapılıp giden şişedeki unutulmuş dizelerden biri, bu hayatın sürüp gittiğinin, yazılan Biricik bir satırın bile kaybolmayacağının, kanatlarımızı çırpmayı sürdürdüğümüzün ispatı değil mi? Sadece bu yüzden bile geçmişteki bedellere sahip çıkmamız gerekmez mi? hayat devam ediyor, yazın yaşıyor demek için…
Bu yazma Milliyet Sanat mecmuasının mayıs sayısından alıntılanmıştır. Tamamını mecmuada okuyabilirsiniz.
Yorum Yok