Derleyen: Betül Yasemin Keskin / Milliyet.com.tr – Günümüzden 3 bin Yıl Evvel Çin’in Hunan eyaletinde yaşayan ve kendi irtibat hallerini yaratmak isteyen bayanlar pek az kişinin kestirim edebileceği bir şey yaptı. 20’inci yüzyılın başlarına kadar bir Sır üzere saklanan gerçek gün yüzüne çıktı fakat kimse şimdi tam manasıyla çözebilmiş değildi. Yıllar Evvel yok olduğu varsayılan bu yolun tekrar gündeme gelmesi, devrin özelliklerini anlamak için Aka bir hazine olarak tanımlanıyor. Pekala sırf Hunanlı bayanlarının bildiği o Sır neydi?
ŞİFRELİ BİR LİSAN YARATTILAR
Hunan’da yaşayan bayanlar kimseye sesli bir formda Anlatım edemedikleri niyetlerini birbirlerine anlatabilmek için şifreli bir lisan geliştirip ismine da ‘Nüshu’ dediler. Eğitim imkanlarından maruz bırakılmış ve gündelik hayatın içinde kendi Fikir özgürlüklerini yitirmiş kuvvetli bayanlar tarafından oluşturulan bu lisan jenerasyondan nesle aktarıldı. Nüshu lisanını kullanan birden fazla bayan okuma-yazma bilmiyordu fakat kendi oluşturdukları bu lisanda tabirler oluşturup, müzikler yazacak kadar bilgililerdi. Nüshu lisanı vakitle öylesine kuvvetli bir hale geldi ki araştırmacılar bu lisanın Çin’de belirli bir kültür yapısı oluşturacak kadar Güçlü olduğuna inanıyor.
Çin’in kırsal kısımlarında yaşayan bayanlar konut ve toplumsal hayatlarındaki zorluklarla başa çıkmakta zorlanıyorlardı. Bayanların neredeyse tamamına yakını okuma-yazma bilmiyordu. Toplumda Mevcut olabilmek ve en Özel hislerini paylaşabilmek için tasarladıkları bu lisan toplumsallaşmalarını, Öbür köylerdeki bayanlarla bağlantı kurabilmelerini ve en kıymetlisi kendi kültürel zenginliklerini oluşturabilmelerini sağladı. Bayanlar mendillere, başörtülerine, yelpazelere ve aksesuarlarına Nüshu’da dostluk ve memnunluğu Anlatım eden manalı kelamlar işleyerek birbirlerine İkram ettiler. Bu lisanla doğum günü kutlamalarından evliliklerinde yaşadıkları sorunlara kadar birçok toplumsal bahiste müzikler yazıp bestelediler. İhtiyar bayanlar yeni evlenecek olanlara ve genç kızlara kendi hayat tecrübelerini Nüshu lisanında yazılmış bestelerle jenerasyondan nesile aktardı.
ATAERKİL TOPLUMA BAŞKALDIRI
Zamanla Nüshu’nun gizemi keşfedildi lakin periyodun kaynaklarına nazaran bu ayrım edilişin uzun bir müddete dayandığı söyleniyor. Nüshu’nun bir bağlantı aracı olmasından çok ataerkil topluma karşı bir Saha okuma olduğuna da inanılıyordu. Onlar için bir çıkış yolu sağlayan bu lisan tıpkı vakitte birbirleriyle olan dayanışmalarını da güçlendirdi. Bu kuvvetli bağı oluşturan bayanlar kendilerine ‘yeminli kız kardeşler’ dediler. Ortalarında hiçbir akrabalık bağı olmayan yeminli kız kardeşler, toplumsal hayatın içinde erkekler tarafından koyulan kurallara itaat etmekte zorlanırken, Nüshu’nun yarattığı arkadaşlık bağıyla kuvvetli olmayı başardılar.
BİR ERKEK TÜM DÜNYAYA ANLATTI
Binlerce Yıl Evvel konuşulan bu lisan Hunan eyaletinin Jiangyong kenti dışına çıkamadığı için sırrı 1980’li yıllarda tam manasıyla keşfedilebildi. Fakat bundan Evvel birinci olarak 1945 yılında Zhou Shuoyi isminde bir araştırmacı bu lisanı eşinin konuştuğunu ayrım etti. Shouoyi’nin eşi Nüshu lisanının bütün inceliklerine hâkimdi. Zhou, 1935 yılında bu gizli saklı kalmış lisanı herkesin öğrenmesini istedi ve birçok araştırma yaptı lakin 1960’lı yıllarda periyodun önderi Mao Zedong’ın baskıcı tavırlarına maruz kaldı. Zhou’nun bütün çalışmaları yasaklandı hatta lisan üzerine yaptığı araştırmalar politik görüldüğü için bütün çalışmaları yakıldı ve Zhou çalışma kampına gönderildi. 20 yıla yakın kampta kalan Zhou 1979 yılında hür bırakıldı. Çin’in komünist başkanları yaptıkları ihtilalin bir modülü olarak Nüshu lisanının kullanılmasını ve yaygınlaşmasını yasakladı. Zhou ise kamptan ayrılır ayrılmaz çalışmalarına kaldığı yerden devam etti. Nüshu metinlerinde yazılanları Çince’ye çevirdi. 2000’li yıllarda Nüshu sözlüğü yayınlayan Zhou lisanın bütün inceliklerini dünyaya anlatmak için çalışmalar yaptı.
Yıllarca erkeklerden gizlenen ve sadece bayanların kendileri ortasında konuştuğu bu lisan binlerce Yıl sonra bir erkek tarafından bütün dünyaya anlatıldı. Vakitle Nüshu lisanının bilinirliği daha da arttı. Dünyanın Türlü bölgelerinden araştırmacılar böylesine Güçlü bir lisanın bütün ayrıntılarına Yargıç olmak için araştırmalar yaptı. Çince’ye benzeyen lakin yazılışı ve söylemi büsbütün farklı olan bu lisan bugün tekrar canlanmaya başladı.
2007 yılında Çin’in Xiao bölgesinde Nüshu Müzesi kuruldu. Günümüzde ise bu müzede Çeşitli kurslarla Nüshu dersleri veriliyor, Nüshu kaligrafi çalışmaları yapılıyor ve binlerce Yıl evvelki anane yaşatılmaya devam ediliyor.
Yorum Yok