Seyhan Akıncı – Ingeborg Bachmann, “Ağustosböcekleri” isimli radyo oyununda “Bir yara, fakat dokunulmadığı takdirde iyileşebilir” diye muharrir. Ne Fazla düşündüm bunu oyun boyunca. “Tatavlada nihayet Dans” Kirazlıköy’den Tatavla’ya, Tatavla’dan Kurtuluş’a uzanan ismiyle bile dönüşümün merkezlerinden olan bir semtin iki bayan üzerinden kıssasını anlatıyor. Hem de Bachmann’a pek kulak asmadan. Yaraların üstüne basa basa…
Oyunun müellifi Şaban Ol’un “Eleni ve Gül” isimli oyunundan hareketle kaleme aldığı “Tatavlada nihayet Dans”ta direktör Berfin Zenderlioğlu, zihnimizdeki modüllü gerçekliği sahneye taşımış. Öykünün tam olarak hangi vakitte geçtiği, şahıslar ortasındaki bağlar, aldıkları yaralar dekorla somutlaştırılmış âdeta. Her şey kırık dökük… Her eşya “Sen beni vaktinde görecektin” diyen ıslak almış bir insan edasında…
Oyun Eleni’ye hayat veren Sumru Yavrucuk’un Rumca müziğiyle başlıyor. Karanlığın içinden yöntem yordam bir tını yükseliyor. Çabucak sonra sahne aydınlanıyor ve biz Eleni ile Gül’ün Tatavla’daki hayatlarına ortak oluyoruz. Bir müddet sonra anlıyoruz ki karanlık, bu iki bayanın, Eleni ve Gül’ün bakmak istemedikleri yaraları. O denli de derinler ki onlara basmamak için âdeta köşe kapmaca oynuyorlar. Ne Vakit biri basacak üzere olsa Öteki yoğurtçudan bahis açıyor ya da telefon çalıyor. Yoğurtçu mu kaldı canım? Sahi ne kaldı? Kirazlıköy’den, Tatavla’dan ve hatta Kurtuluş’tan ne kaldı? Deniz Çakır’ın hayat verdiği Gül, kocasından gördüğü şiddet sonrası Eleni’nin meskenini açtığı genç bir bayan. O günden beri de Eleni, en Aka yoldaşı. Her ikisi de Tatavla’nın eski sevinci üzere çınlıyorlar ortalıkta. İnatları bizi de inandırıyor bir gün yine bir ortada yaşamaya, Sait Faik’in kovasında konutuna götürdüğü buluta, Rumcayla Türkçenin harmanına, bayan dayanışmasına, beklemeye…
Sahi, 6-7 Eylül Olayları’na dönüp bakmasak güzelleşir mi mesela? Oyun, bizi dönüp bakmaya çağırıyor. Uygunlaşmak istiyorsak Evvel yüzleşmeliyiz, diyor. Ve Eleni’nin kıssasını deşmeye başlıyor. Anlıyoruz ki bir vakitlerin Mesut insanlarından biri o. Sonra o malum ‘olaylar’… Eleni, İstanbul’dan gitmeyi reddeden bir ‘öteki’. Tatavla’da etraflarında yükselen asansörlü, Fransız balkonlu yüksek binaların heybetine direndiği üzere öteki olmaya da direniyor. Direnmenin bedeli ne Vakit ucuz olmuş ki? O da ailesinden, çocuklarından Irak kalarak ödüyor bu bedeli. Ne oğlunun Yunanistan’dan yolladığı mektupları okuyor ne de Avustralya’ya giden kızının bir telefon bile etmemesini sindirebiliyor. Güvercin tedirginliğinde yaşamak istemeyişlerini kabul edemiyor bir türlü Eleni. O denli ki bunu Fazla kuvvetli bir alayla yapıyor. O hâlâ kanayan yaralarımız oyunun dozundaki komedi ile dengeleniyor. Oyunun afişinde Sumru Yavrucuk ismini görmeseniz ya da hiç kimseyi tanımadan koltuğunuza oturup perdenin açılmasını bekleseniz karşınızdakinin Tatavla’da hakikaten yaşamış Eleni olduğuna Ant edebilirsiniz. Sumru Yavrucuk’unki hafızalarda yer edecek bir performans.
Kafamızda kentsel dönüşümler
Gitmek mi sıkıntı, kalmak mı? Ya da mecburen kaldığınızda gitmiş olmaz mısınız? O denli Biricik sözcüklük karşılıkları olmayan sorular. Eleni, kalmayı tercih edenlerden. Gidenleri affedememesi de bundan. Gül, bu öyküde ‘ben’ olamamış biri. Eleni’nin hasretleri, onun kayıpları, onun müzikleri, onun acıları derken… Pekala, Gül? Oyunun sonu bize Gül’ün kişilik seyahatini izletirken birebir vakitte arkadaşlığın sonlarını da sorgulatıyor. İstanbul’un dik yokuşlu, homojenliğini Fakir insanlarından Meydan semti Tatavla yaralarımızın üstüne kentsel dönüşümlerle basanlara inat Eleni ve Gül’ün dostluğunda yaşıyor. Siz de “Tatavlada nihayet Dans”a Mevcut mısınız?
Yorum Yok