EYT’de ‘kademeli prim’ tartışması

E-Ticaret Şub 01, 2023 Yorum Yok

Mithat Yurdakul / ANKARA – Milyonlarca kişinin beklediği emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) kanun teklifine nazaran, EYT’liler kademeli prim günleriyle emekli olabilecek.

Prim kaidesinin, EYT’lilerin beklediği üzere 5 bin günlük sabit sayı yerine, 5 bin ila 5 bin 975 gün ortasında kademeli olarak belirlenmesinin 1 milyon kişiyi etkileyebileceği, bu şahısların 2 Yıl 7 ay ila 3 Yıl gecikmeli olarak emekli olabileceği belirtiliyor. EYT’lilerin emeklilikte temel alınacak prim gün sayılarında işe giriş tarihleri tesirli olacak. Pek birden fazla emeklilik için borçlanan EYT’liler, kademeli prim sisteminden vazgeçilerek herkes için 5 bin prim gününün geçerli olmasını istiyor.

Cumhur İttifakı ortağı partilerin milletvekillerinin imzasıyla TBMM’ye sunulan teklifle, 9 Eylül 1999 öncesi sigortalı olanlar için emeklilik yaşı kaidesi kaldırılırken, hizmet müddeti bayanlarda 20 erkeklerde 25 Yıl olarak öngörülüyor. Teklifteki prim günü kaidesi ise münakaşa yarattı. EYT’liler için prim gününde kademeli sistem getiren teklife nazaran, SSK’lı EYT’liler 5 bin -5 bin 975 gün ortasında değişen prim günleriyle emekli olabilecek.

Kademelendirme nasıl?

Buna nazaran, hizmet müddeti kuralını tamamlayanlardan, birinci sigortalılık girişi Kasım 1980’e kadar olan erkekler 5 bin prim günüyle emekli olurken, bayanlar da Mayıs 1985 öncesi için tıpkı primle emekli olabilecek. Bu iki noktadan sonra ise prim sayıları artacak.

İşe giriş tarihine nazaran prim gün kaideleri 5 bin 75, 5 bin 300, 5 bin 525, üzere sayılara çıkacak. nihayet olarak, Kasım 1998 ile EYT’yi doğuran 8 Eylül 1999 tarihli Yasa ortasında işe girişi olan erkekler için 5 bin 975, Mayıs 1999 ile Eylül 1999 ortası işe giren bayanlarda prim kuralı 5 bin 975’e ulaşacak. Bağ-Kur ve Emekli Sandığı kapsamındaki bayanlar 7 bin 200, erkekler ise 9 bin prim günüyle maddeden yararlanabilecek.

‘1999 hakları değil, 2002 temel alınıyor’

EYT Federasyonu Lideri Gönül Boran Özüpak, Milliyet’e yaptığı açıklamada, teklifteki kademeli prim koşulunun, EYT’lilerin emekli olmasını zorlaştıracağını Anlatım ederek, “5 bin prim gününü tamamlayanlar prim borçlanması yaptı. Borçlarının 2. taksiti geldi. Bunu ödemek için otomobillerini satan, tekrar işe giren oldu. EYT’de 1999 öncesi haklara dokunulmaması önceliğimizdi. lakin düzenlemenin ayrıntılarının açıklanmaması bizi daima huzursuz etti. 2002’de emeklilik için kademeli prim koşulu getirilmişti. Burada 1999 yılındaki haklar değil, 2002 yılındaki düzenleme temel alınıyor” diye konuştu.

Teklife nazaran 1999 ve öncesi için yalnızca emeklilikte ıslak kuralının iptal edildiğini vurgulayan Özüpak, “1 milyon şahıs üzere bir sayının etkileneceğini düşünüyoruz. EYT’lilerin, emeklilik için 5 bin 975 prim kaidesi istenen noktada, 2 Yıl 7 ay, 3 Yıl üzere bir mühlet daha çalışması gerekecek. Gördüğümüz kadarıyla bunlara ekstra bir borçlanma imkânı da getirilmiyor. ıslak yüzünden Amel bulmak da sıkıntı. Doğum borçlanması yapan kimi bayanlar, primleri tamamlayabilmek için yalvar yakar işe girmişlerdi. Bu hususun Geri çekilmesi için Mevcut gücümüzle uğraş edeceğiz” dedi.

EYT’LİLER 5 BİN GÜN BEKLİYORDU

TBMM’ye sunulan Yasa teklifi metninin netleşmesinin akabinde, hesaplarını 5 bin prim gününe nazaran yapan ve Noksan primleri için borçlanma yoluna giden pek Fazla EYT’li, emeklilik kurallarını karşılayamama tehlikesiyle karşı karşıya kaldı.

Çalışma ve Toplumsal Emniyet Bakanı Vedat Bilgin’in daha Evvel yaptığı açıklamada, “EYT’de 1999 öncesi ve 5000 prim gün kaidesini değiştirmiyoruz” dediğine dikkat çeken EYT’liler, teklifin var haliyle kaç prim gününe gereksinim duyduklarını bilmediklerini lisana getirerek, teklifin TBMM sürecinde değişiklik yapılması gerektiğini Anlatım ediyorlar.

Yorum Yok

Yorum Yap

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir