ERCAN SARIKAYA – Türkiye 6 Şubat’ta peş peşe zelzelelerle sarsıldı. Çehre binlerce yapı yıkıldı ve hasar aldı, altyapılar çöktü ve on binlerce şahıs hayatını kaybetti. Lakin kent içi doğal gaz şebekelerinde yangın çıkmadığı belirlendi. Bunun sebebi ise bu kentlerdeki şebekelerde yapı bazlı ‘gaz stop’ sisteminin olması. Zelzelede sınıfı geçen sistemin, 2002 yılı öncesinden gaz şebekesi olan İstanbul, Bursa ve Eskişehir üzere vilayetlerde olmadığı ortaya çıktı.
Gaz stop sisteminin 11 kenti vuran zelzelede sınıfı geçmesi üzerine eski şebekelere de gaz stop sistemi kurulması için Güç ve Olağan Kaynaklar Bakanlığı harekete geçti. ‘Gaz stop’ sisteminin 2002 öncesinde inşaatı yapılan servis sınırlarında da uygulanmasına karar verdi. Gaz stop sisteminin uygulanması için Türkiye doğal Gaz Dağıtıcıları Birliği (GAZBİR) yetkilendirildi.
Eski çizgilere kurulacak
İstanbul, Bursa ve Eskişehir’de eski çizgilere gaz stop sisteminin kurulması için çalışma başlatıldı. İstanbul’da 1 milyon 160 bin, Bursa’da 323 bin, Eskişehir’de ise 90 bin yapı bulunuyor. Her binanın anne şebekesine en yakın noktaya montajı yapılacak sistem ile binaların güvenliği sağlanmış olacak.
‘Yıkılan binalarda gaz kaçağı önlendi’
Türkiye doğal Gaz Dağıtıcıları Birliği (GAZBİR) Lideri Yaşar Arslan sistemle ilgili Milliyet’e konuştu. “Deprem anında merkezi kesinti yapılıyor ancak gaz stop sisteminde ise yapı bazlı kesinti yapılabiliyor” diyen Arslan şunları söyledi:
“Gaz stop, çok gaz akışıyla tetikleniyor ve düzeneğinin hareketi ile gaz akışı kesiliyor. Çok akış durduğunda yahut hakikat basınç yine sağlandığında tekrar açılıyor. Sevkiyat Denetim Merkezlerinden bütün dataları takip edilmektedir. Bu sayede, zelzele sonrasında hasarsız olan ve doğal gaz arzı devam eden tüketicilere kesintisiz ve güvenlikli hizmet sağlanmıştır. 2002 sonrası şartnameler uyarınca Türkiye’de tesis edilen her servis çizgisinin polietilen şebekeye bağlandığı noktada ‘gaz stop’ uygulaması yapılmaktadır.”
Sistem nasıl işliyor?
Gaz stop sistemi servis kutusu ve bileşenlerinde meydana istikbal bir hasarda, birinci müdahale anına kadar çok gaz kaçağını önleyen bir uygulama. Bu sistem zelzele, ya da bir hafriyat sırasında hatta oluşan parçalanma, delinmelerde sistemi kapatarak Aka yangın çıkmasını ve patlamaları önleyerek can kayıplarının önüne geçiyor. Avrupa’da uzun vakittir uygulanan sistem Türkiye’de de 2002 yılı sonrası doğal gaz şebekesi açılan kentlerde kullanılmaya başlandı.
Yorum Yok