DUYGU ERDOĞAN – Yüksek site aidatları, tüketici üzerinde Aka bir yük kalemi olarak ağırlaşmaya devam ediyor. Bilhassa yeni Yıl ile Bir arada gelen yeni artırımlar akabinde aidatların neredeyse kiralar kadar önlenemez bir yükseliş ivmesinde olduğu görülüyor. İstanbul’da Başakşehir’de yalnızca güvenlik, paklık ve ortak Meydan hizmeti Meydan bir sitede 800 lira olan ortalama aidat, geçtiğimiz hafta 1800-2000 lira ortasına çıkarıldı. Birden fazla sitede Ödenti artış oranlarının yüzde 100’ün üzerinde hatta yüzde 300’ü aşan düzeylere tırmandığı görüldü. Aidatlar, sitedeki bütün donatı ve ortak alanlara nazaran oluşturuluyor. Bu açıdan sitedeki donatı alanını kullanan ya da kullanmaya diye bir Fark yok. Bu açıdan kimi sitelerdeki uyuşmazlıklar mahkemelere taşındı. Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı da yakın vakitte bu probleme el attı. Uzmanından Yönetim ayrıntıları ve aidatlar hakkında bilmeniz gerekenleri ele alıyoruz. Sorularımızın cevaplarını Gayrimenkul Hukuku Uzmanı, Avukat Ali Güvenç Kiraz yanıtladı.
– Site aidatlarında üst Hudut Mevcut mı?
Aidatlar için bir üst Hudut bulunmamaktadır. İşçi maaşlarının her Yıl artması, yeni hizmetlerin ek edilmesi, kullanılan materyaller ve sarfiyatların her Yıl ve enflasyona nazaran artıyor olması bu kapsamda aidatlar için bir üst Hudut belirlemeyi imkansız kılmaktadır.
– Ödenti kapsamındaki hizmetler nasıl belirlenir?
Aidatlar, Kat Mülkiyeti Kanunu’na nazaran ve bu kanuna ters olmamak kaydı ile ‘yönetim planlarına’ nazaran belirlenir. Yönetim planında bilakis bir karar yok ise apartman vazifelisi, güvenlik, bahçıvan ve ısıtma/soğutma hizmeti çalışanı maaşları eşit, bunun haricindeki bütün masraflara kat malikleri arsa hissesine nazaran katılırlar. Yönetim planına nazaran bu sarfiyatların farklı halde belirlenebileceği yazabilir. Bu durumda da Yönetim planı kararları geçerlidir.
– Kişi, kullanmadığı site donatı alanı için Ödenti ödemek zorunda mı?
Yönetim planlarında bu hususta bilakis bir karar olmadığı sürece ortak Meydan olarak tanımlanan yerleri kullanmayan şahısların bu aidatı ödememe hakları bulunmamaktadır. Giriş katında oturan bir daire yahut dükkan sahibi asansörü kullanmıyorum yahut bir şahıs ben havuzu kullanmıyorum diyerek ortak Meydan olan bu yerlerin aidatlarını, bakım ve tamirat masraflarını ödememe hakkı yoktur. Yönetim planında bu mevzuda Özel bir düzenleme Mevcut ise ‘örneğin giriş dükkan ve daireler asansör ödemesine katılmaz’ yazarsa ödemezler.
– Hangi harcamalardan muafiyet olabilir?
Yönetim planında bilakis bir düzenleme olmadığı yahut lüks bir harcama niteliğinde bulunmadığı surece kat malikleri Ödenti ödeme yükümlülüğünden muaf olamazlar. Lakin Örneğin lüks niteliğinde havuza çocuklar için bir sistem konulması, çocuk parkı olmayan bir siteye çocuk parkı yapılması, bakıcı istihdam edilmesi üzere örneklerde çocuğu olmayan kat malikleri bu masraflara katılmak zorunda değillerdir.
– Ödenti ödememenin yaptırımları nelerdir?
Aidat ödememe halinde yönetici bu mevzuda ilgili kat maliki hakkında yasal takip başlatabilir, icra takibine geçilmesi halinde aylık yüzde 5 yasal nema uygulanmaktadır. Taşınmazı kiracı kullanıyor ve aidatı o ödemiyor ise hem kiracı hem de kat maliki Ödenti ödenmemesi halinden ortaklaşa ve müteselsilen sorumludur. Ayrıyeten 2 takvim yılı içerisinde 3 defa icra takibinde maruz kalınması halinde kat malikinin meskeni genel konseyde sayı ve arsa hissesi çoğunluğu ile alınacak karar ile diğer kat maliklerine yahut onlar istemezse isteyen kat malikine bedeli karşılığı devredilmek zorundadır.
– Ödenti bedeline yahut artırımına nasıl itiraz edilebilir?
Site yahut apartman yöneticileri ‘maliyetler arttı, işçi sarfiyatları arttı’ diyerek Ödenti artıramaz. Yetkiyi genel heyetten almak zorundalar. Kat malikleri de bu genel şuraya katılarak kimi Ödenti kalemlerinin azaltılmasını, kimi kalemlerin hiç alınmamasını yahut yeni teklifler alarak aidatın düşürülmesini sağlayabilirler. genel şura için 1/3 imza bulunduğu halde Yönetim genel konseyi toplamıyorsa, Ödenti kalemlerinde fahiş ve yöntemsiz artışlar Mevcut ise kat malikleri Sulh Hukuk Mahkemesine başvurarak hakimin müdahalesini talep edebilirler.
– Toplanan aidatın kullanımı konusunda site idaresi nasıl takip edilebilir?
Bunu, seçilecek kontrol şurasının yapması gerekir. Bu kontrolü yapmadıkları, usulsüzlük olduğu halde bunu yazmadıkları takdirde kendileri de Mesul olacaktır. Kat malikleri de genel konseyde, geçmiş Devre hesaplarını ibra etmeyebilir. Bu durumda kesinlikle dava açılmalıdır.
– Ödenti ödemekle yükümlü olan mesken sahibi mi, kiracı mıdır?
Kat Mülkiyeti Kanunu eski olması sebebiyle Yargıtay kararları ışığında nihayet yıllarda artık Ödenti masrafları ikiye ayrılmış, taşınmazın kullanımı kaynaklı sarfiyatlar işletme projesine; taşınmazın mülkü kaynaklı ve demirbaş niteliğindeki sarfiyatlar ise yatırım projesi kapsamına alınmıştır. Buna nazaran işçi maaşları, toplumsal Emniyet primleri, ortak aydınlatma,ısıtma masrafları bütün sarf gereç sarfiyatları, asansör aylık bakım sarfiyatı üzere sarfiyatları kiracı; personelin kıdem ve ihbar tazminatları, taşınmaza alınacak makineler, güçlendirme, mantolama, boyama masrafları ve asansörlerin büsbütün değiştirilmesi üzere sarfiyatları mal sahipleri ödeyecektir.
Bakanlıkta birim kuruldu
Kat maliklerinin haklarının korunması emeliyle, birdenbire Fazla Müstakil kısmı bulunan Hane ve işyerlerinin 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu’na nazaran yönetilmesi ile ilgili aktiflik gösteren firmalara ait mevzuat çalışmaları yapmak, ilgili halk Kuruluş ve kuruluşları ile işbirliği yaparak site idarelerinin sıkıntılarının çözülmesine yönelik olarak faaliyetlerde bulunmak üzere Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Mesleksel Hizmetler genel Müdürlüğü bünyesinde ünite kurularak faaliyete geçirildi. Kurulan ünite, hususa ait yasal düzenleme çalışmalarının tamamlanmasına müteakip ikincil mevzuat çalışmalarını yürütecek. Böylelikle site idaresi hayatında yer Meydan bir boşluğun giderilmesi, ikincil mevzuat çalışmalarının tamamlanması ile Birlikte sitelerde yaşanan Yönetim sıkıntılarının azalması tarafında Değerli bir basamak kaydedildiği belirtildi.
– BİTTİ-
Yorum Yok