Aralık başında açıklanması beklenen EYT düzenlemesiyle milyonlarca bireye emeklilik imkanı doğacak. Yeni yıldan itibaren EYT’nin devreye girmesi bekleniyor. EYT ile ilgili en Fazla merak edilen 5 soruyu Vergi Uzmanı Muhammet Bayram milliyet.com.tr’ye cevapladı. Bayram konuşmasında şu sözleri kullandı:
EYT’Lİ OLUP DA PRİMİ EKSİK OLANLAR NE YAPMALI?
EYT’li olup da primi Noksan olanlar kesinlikle ve kesinlikle acil bir formda kendi prim gün sayılarını Denetim etmelidir. Bunu tekraren kendi yapmış olduğum canlı yayınlarda ve sizlere verdiğim röportajlarda bahsettim. Şahıslar e-Devlet uygulamasına yahut SGK’nın kendi uygulaması üzerinden ‘ne Vakit emekli olurum?’ diye aratırsa buradan kendi prim gün sayıları ve emeklilik kaideleri ortaya çıkacaktır. Şayet prim gün sayıları eksikse Çabucak borçlanma imkanları kapsamında borçlanmalıdır. neden bunu ehemmiyetle söylüyoruz pekala: Zira borçlanma fiyatları minimum fiyat seviyesine nazaran belirleniyor. Yani erkek için 1 yıllık askerlik borçlanması 30 bin TL ortalama ile yapılabiliyorken, ocak ayı prestijiyle taban fiyatın en az yüzde 40 ile 45 artmasıyla birlikte bu fiyat 8 bin lira olacaktır. Bugün ödenecek 30 bin TLi 1 Ocak prestijiyle 42 ile 45 bin lira düzeyine çıkacaktır. O yüzden borçlanma hakkı olan askerlik borçlanması, doğum borçlanması, fiyatsız müsaade borçlanması, Yurt dışı borçlanma, tabiplerin Yurt dışı eğitimden kaynaklı borçlanmaları, seçim kanununa nazaran istifa eden devlet memurlarının ilgili periyoda ilişkin borçlanması, tutuklu yahut hükümlü olup daha sonrasında suçsuzluğu ispatlanan şahısların borçlanması halinde sayılabilir.
EYT İLE İLGİLİ BAKAN ALIM Biricik FORMÜL Mevcut DEDİ. BU Biricik FORMÜL NEDİR?
“En baştan söylendiği üzere EYT’lilerin 23 yıldan beri beklemiş olduğu şey aslında yaşın ortadan kalkmasıdır. Bakan alim açıklarken öbür konuşulması gereken yahut çalışma kümesinin anne kurulma gayesi olan formülleri elemenin tamamlandığını ve bunun sonucunda Biricik formülün olduğundan bahsetmişti. Biricik formülden bunu anlamak gerek buna ait de bizim kendi yapımızda kaç kişinin emekli olabileceği, maliyetin ne kadar olacağı ve hak kaybı olmayacak bir sistemin getirilmesinden bahisle Biricik formül açıklaması yapmıştır. Asıl beklenti yaşın kaldırılması olduğu için ıslak kaidesinin büsbütün kaldırılması ve bana nazaran hala yaşın kısmen kaldırılması gündemdedir.
STAJYER VE ÇIRAKLIK SİGORTASI EYT KAPSAMINA ALINIR MI?
Stajyerler EYT’nin gündeme geldiği birinci günlerden itibaren kendilerinde borçlanma imkanı tanınıp EYT kapsamında alınmalarını istiyorlar. 5 milyona yakın kişiyi ilgilendiren bir düzenleme. neden pekala bu sayı yüksek? Teknik Uğraş liseleri, çıraklık stajyerlik üzere durumlardan fazla stajyerliğin Mecbur olduğu avukatlık ve mali müşavirlik üzere Uğraş kolları mevcut. O yüzden bu sayı bir oldukça fazladır. Stajyerlerin durumu ise staj olarak çalıştıkları devirde patronlarca kendi haklarına kısa devirli prim yatırılmaktadır. Yani bunlar hastalık, Uğraş hastalığı ve Amel kazası primleridir. Fakat bunun yanında olağan sigortalılardan yatırılan uzun periyotlu sigorta kolları da var. Bunlar ise emeklilik, malullük ve yaşlılıktır.
Stajyerler diyor ki: Evet bizim ismimize kısa periyotlu sigorta primi yatırıldı. Biz uzun devirli sigorta primini borçlanalım hem işe başlama vaktimiz öne çekilsin hem de bu kapsamda emekli olabilelim. Sayın Bakan Vedat Alım, evvelki açıklamalarında stajyerlere ait bir düzenlemeden bahsetmişti Lakin nihayet yaptığı açıklamasında stajyerlerin başka bir düzenlemeye konulacağından bahsetti. Lakin stajyerlerin olması gereken kanun EYT kapsamında çıkarılacak kanundur ve bu Sorun EYT ile birlikte çözülmesi gerekmektedir.
YENİ YILDA KAÇ EYT’Lİ EMEKLİ OLACAK? BİRİNCİ MAAŞLARINI NE Vakit ALACAKLAR?
Aralık ayı içerisinde Meclis’e istikbal olan EYT ile alakalı kanun kapsamında aralık sonunda Meclis’ten çıkarak yasalaşırsa SGK kanununa nazaran ocak ayı içerisinde verilen dilekçe ile bir sonraki ay, yani şubat ayında emekli maaşı bağlanmış olur. Bu kapsamda birinci etapta 1.5 milyon kişinin emekli olabileceği iddia ediliyor. Bununla birlikte kademeli olarak kuralları tutturan EYT’li vatandaşlar da emekli olabilecek. Yekün sayı esasen 5 ile 5.5 milyon şahıs olduğudur. Bununla birlikte yıllar prestijiyle emekli olanlar olacak.
EYT’LİLERDE KIDEM TAZMİNATI SÜRECİ NASIL İŞLEYECEK. tekrar ÇALIŞMAYA DEVAM ETMELERİ DURUMUNDA İKİNCİ BİR KIDEM TAZMİNATI HAKLARI Mevcut MI?
Kıdem tazminatı kişinin en az 1 Yıl mühlet ile çalışması ile Bir arada hak kazanılır. Bununla birlikte EYT kapsamında emeklilik dilekçesi veren bireyler emekli olmaları halinde kıdem tazminatı almaya hak kazanacaklar. Patronlarca Mecbur bir emeklilik Laf konusu olamaz fakat ve fakat kendisi emeklilik dilekçesi verirse emekli olabilir ve çalıştığı yerden kıdem tazminatı hakkı kazanabilir.
Zaten devletten emekli olacak şahıslar kıdem tazminatı alabilecekler. Buna ait kıdem tazminatı üst fiyatı şu anda 15 bin 371 TL’dir yani bir şahıs 10 Yıl çalışmakla birlikte 153 bin lirayı almaya hak kazanacaktır. lakin bu üst tavan limiti yeni minimum fiyatla birlikte yükselecektir.
Aslında şahıslar 1 Ocak prestijiyle emekli olursa daha Çok bir kıdem tazminatı alacaklar. Lakin bunun bir de patron tarafı var. Patronlarımız de emekli olacak şahısların kıdem tazminatını vermekle mükelleftir. Laf konusu meblağları ödemiş olmalarıyla Birlikte vergi kanunlarına nazaran masraf yazabilecekler.
Emekli olanlara ait Şayet çalışmaları halinde toplumsal Emniyet destekleme primi yatırılıyor. Bu meblağda olağan yatırılması gereken sigorta priminden daha az bir fiyattır. Emekli olduktan sonra işe devam ederse ikinci bir kıdem tazminatına hak kazanacaktır. Yine en az bir Yıl çalışma kaidesi vardır.”
Yorum Yok