Mısır’da toplanan COP27 İklim Zirvesi’nde uzatmalarda tarihi bir adım atıldı. Bilhassa finansman noktasında kilitlenen görüşmelerde Problem uzatmalarda çözüldü ve bir mutabakat ortaya çıkarılabildi. Tepeden beklenti büyüktü ancak başta finansman olmak üzere kimi kritik hususlarda görüşmeler tıkanmıştı. Tartışmalar finansman konusuna kilitlenince görüşmeler uzadı. Cuma günü sona ermesi beklenen Doruk hafta sonuna sarktı. Günlerdir tartışan delegeler gece uzunluğu çalıştılar ve pazar günü sabaha karşı Son bir uzlaşmaya varabildiler.
Ortaya çıkan muahede global ısınmanın Sanayi öncesi periyoda nazaran 1.5 derece artışla sınırlanmasını hedefliyor. Münasebetiyle bu noktada Geri adım atılmaması sevindirici. Global ısınmanın 1.5 derece ile sonlandırılması ilim adamlarına nazaran kritik eşik. Glasgow’da 1.5 dereceye vurgu yapılmıştı. Şu anne kadar global ısınmanın ulaştığı Tertip 1.1 derece dolayında.
30 yıllık tartışma
Diğer Kıymetli bir uzlaşma ise uzun tartışmalardan sonra bir kayıp ve ziyan fonunun kurulmasının kabul edilmesi oldu. Böylelikle global ısınmadan ziyan gören Fakir ülkelerin talepleri karşılandı; 30 yıllık fon tartışması sona erdi.
Bu bahis 134 gelişmekte olan ülke için değerliydi. Bilhassa Fakir ülkeler iklim değişikliğinin Olumsuz tesirleri ile çabalarında zenginlerin ellerine ceplerine atacağı beklentisi vardı. İklim değişikliğinden en Fazla ziyan gören ülkeler kümesinin başını Pakistan çekiyordu. Bu Küme zenginlerin parayı ödemek zorunda olduklarını, zira global ısınmaya yol açan sera gazlarını atmosfere onların yaydıklarını söylüyorlardı.
Ayrıntılar aşikâr olacak
Zengin ülkeler fon fikrine sıcak bakmıyorlardı. Zira sorumluluğu kabul etmek yıllar uzunluğu sürecek tazminat taleplerine kapıyı açmak olarak görülüyordu. Bunun yerine öbür kimi finansal düzenlemeler ile bu yardımın yapılmasına daha sıcak bakıyorlardı. AB çıkmaza giren süreci açabilmek için daha geniş tabanlı bir finansman yapısı önerdi ve Çin’i de parayı koyacaklar ortasına kattı. Çin ise gelişmekte olan ülkeler kategorisinde olmasının avantajıyla global ısınmada tarihî bir sorumluluğu olmadığını söyledi.
Neyse ki bütün bu tartışmalardan sonra bir uzlaşmaya ulaşıldı. Artık Amel uzlaşmanın hayata geçirilmesine kaldı. Fonun ayrıntıları ve kimlerin bu fona hangi oranda katkıda bulunacağı üzere Kıymetli ayrıntılar önümüzdeki devirde belirli olacak.
Fosil yakıtta ilerleme yok
Fosil yakıtlara nihayet verilmesi tartışmasında bir ilerleme sağlanamadı. AB ve Hindistan üzere ülkeler bütün fosil yakıtların kullanımı-nın sonlandırılmasını savunuyorlar fakat gaz, kömür ve petrol zengini ülkeler buna karşı çıkıyor. Bilhassa gelirleri yalnızca petrol ve gaza bağlı olan Afrika ülkelerinin net karşı çıkışları var.
Kömürde Çin ve Hindistan üzere nüfusu kalabalık lakin şahıs başına geliri daha düşük olanlar ayak sürümüşlerdi. Bu nedenle geçen Yıl Sonuç bildirisine kömür kullanımının basamaklı sonlandırılması yerine evreli azaltılması sözü kullanılmıştı. Bunda bu Yıl da değişiklik olmadı. Mısır’da muahedeyi varılmasını Olumlu lakin yetersiz bulan BM genel Sekreteri Guterres’in dediği üzere “İklim cehennemine yanlışsız giden yolda ayaklarımız hala gaza basılı.” Halbuki frene basılması ve geriye dönülmesi gerekiyor.
Kritik bahiste Fazla Değerli bir taahhüt
Medya her dorukta bir sembol Çehre arar ve bulur. Bir evvelki dorukta bu sembol iklim eylemcisi Greta Thunberg’di. Mısır’daki dorukta ise medyanın aradığı yıldız Brezilya’nın yeni seçilen devlet lideri Luiz Inacio Lula da Silva’ydı. Lula Mısır’da Doruk sürerken Fazla Kıymetli bir bahiste Fazla kritik bir taahhütte bulundu. Bugüne kadar süratle yok edilmekte olan Amazon ormanlarını tekrar güçlendireceğini ve ormanların hayatına kastedenlerle sonuna kadar uğraş edeceğini söyledi. Lula’nın dediği üzere “Amazonlar korunmadıkça dünya için bir iklim güvenliği Laf konusu olamaz.”
Lula’nın vazifesi devralacağı var reis Bolsonaro devrinde Amazonlardaki ormansızlaştırma ayyuka çıkmıştı. Lula ise Değerli bir taahhüdün altına girdi. Amazonlar yok olursa Ege’de Fazla orman yangını görürüz, Pakistan’da Fazla sel felaketi yaşarız. Lula’nın yolu Aleni olsun…
Yorum Yok