Kahramanmaraş’ta 7.7 ve 7.6 büyüklüklerindeki 11 ili etkileyen sarsıntıların akabinde, o bölgelerde yaşayanlar farklı vilayetlere göç etti. Depremzedelerden kimileri kiraladıkları meskenlerde ömürlerini sürdürmeye başladı. Bunu fırsatçılığa çeviren kimi mülk sahipleri, konutları yüzde 30 ila 40 ortasında fiyat artışıyla depremzedelere kiralamaya başladı. Peki en Fazla göç Meydan Vilayet hangisi? Kiralık dairelerde nihayet durum ne? Gayrimenkul Uzmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı milliyet.com.tr’ye anlattı.
‘2 MİLYON KİŞİNİN BARINMA GEREKSİNİMİ VAR’
Özelmacıklı açıklamasında şu sözleri kullandı: “Deprem çerçevesinde 1.5 milyon vatandaşımızın etkilendiğini söylemek mümkün. En nihayet Etraf ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum’un açıklamaları çerçevesinde yaklaşık 500 bin Müstakil kısma yakın 156 bin binanın acil yıkılacak ya da ağır hasarlı olduğu tespit edildi.
Bu çerçevede yaklaşık bu Müstakil kısımlarda ortalama 4 şahıs üzerinden bir hesaplama yaptığımızda 2 milyonluk bir nüfusun barınma muhtaçlığının olduğunu söylemek mümkün.
‘1 MİLYON KİŞİ ETRAF VİLAYETLERE GÖÇ ETTİ’
Bunun bir kısmı 11 vilayetimizde oluşturulan süreksiz çadır ve konteyner alanlarında kalsa da yaklaşık 1 milyona yakın nüfus ise Etraf vilayetlere göç etti. Bu çerçevede gerek tayyare yoluyla tahliyeler devam ederken gerek şimendifer yolu tahliyeleri ve ferdî araçlarla tahliyeler devam ediyor.
En nihayet otellerde açılan kontenjanda depremzedelerin yaklaşık 150 bin düzeyinde olduğunu kıymetlendiriyoruz. Kredi Yurtlar Kurumu’na bağlı yurtlarda kalan depremzedelerin sayısının da yaklaşık 500 bin civarında olduğu söylenebilir.
Yaklaşık 400 bin Benlik bir nüfus Etraf vilayetlerde kiralık daire gereksinimini karşılamaya çalışıyor. Sarsıntının yaşandığı 11 ile yakın Elazığ, Mersin, Antalya üzere Etraf vilayetlerde ağır devinim var.
‘MERSİN’E AĞIR GÖÇ VAR’
Özellikle Mersin’e ağır göç olduğunu biliyoruz. lakin bunun yanında da büyükşehirlerde depremzedelerin kiralık Hane arayışı devam ediyor.
Devletin kiracı ve mesken sahiplerine 15 bin lira taşınmaya yardımı, mal sahiplerine 5 bin lira kira yardımı, kiracı olanlara 3 bin lira kira yardımı var. Vatandaşlar bunu değerlendirip kiralık dairelere geçmeye çalışıyor.
‘Evim Yuvam Olsun’ kampanyası çerçevesinde de 3 aylık bedelsiz, 1 yıllık ise rayiç bedelin altında kiralık talepleri alınsa da bunlar kâfi barınma muhtaçlığını karşılamıyor.
‘ANKARA VE KONYA’DA KİRALIKLARDA AĞIR TALEP VAR’
Gerek Etraf vilayetlerde gerekse Konya, Ankara üzere büyükşehirlerde kiralık konut bulunurluğunun külfetli olduğunu söyleyebiliriz. Mevcut olan kiralık yerlerde vatandaşların ağır talebi var.
‘KİRALIK FİYATLAR ARTIŞ GÖSTERMEYE DEVAM EDECEK’
Devletin yapmayı planladığı 300 bin Hane inşa sürecinin 1 Yıl içerisinde tamamlanmasını düşünürsek her durumda kiralık fiyatları kira talebine bağlı olarak artış göstermeye devam edecek.
‘İSTANBUL’DA YENİ Hane ARAYIŞI ARTTI’
Vatandaşların kent içi göçlerinde de hareketlilik var. Eski yapılarda oturan vatandaşlar İstanbul başta olmak üzere birçok vilayette daha inançlı bir yapıda oturmak istedikleri için yeni konutlara ilgi gösteriyor. Sitede oturanlar ‘müstakil konuta geçebilir miyiz?’ daha eski meskende oturanlar ‘deprem yönetmelikleri sonrası yapılmış konutlara geçebilir miyiz?’ diye arayıştalar. Bu çerçevede İstanbul başta olmak üzere kiraların Öğrenci bağlı artış gösterdiğini söylemek mümkün.
Kira fiyatlarında kısa vadede tahlil gözükmüyor. Yüzde 25 kira sınırlaması nedeniyle eski kiracılarla yeni tutulan meskenler ortasında ayrım artmıştı. Kiralar önümüzdeki periyotta de ağır olarak konuşulan hususlardan olacak.
Fiyatlarla ilgili daire olmadığı için neredeyse hiçbir nedeni olmayan sayı ve fiyat artışlarını görüyoruz. Sivil cemiyet kuruluşları ve şirketler olarak birtakım sektörel kararlar alındı. Fahiş fiyat artışı yapan bireylerin ilanlarını yayınlamamak, taşınmazına hizmet vermemek formunda bizlerin dirençleri olsa da mal sahipleri kendileri de ilan vererek bunu kıymetlendirme yoluna gidiyorlar.
FAHİŞ KİRA ARTIŞLARINA KARŞI NE YAPILABİLİR?
Ticaret Bakanlığı’nın haksız fiyat uygulaması var. Bu nispeten daha Fazla şahısları değil şirketlerin yaptığı haksız fiyat uygulamalarını kapsıyor. O nedenle yapılan artışların rastgele bir kıyaslaması ya da sınırlamalarına ait bir yaklaşım kısa müddette Muhtemel olmayacaktır.
Kira kontratlarının e-Devlet sistemine geçişiyle Türkiye’de kira değerleme haritası olsa da bunun vakte yayılacak bir düzenleme olduğunu söylemek mümkündür.
Beyan denetimlerinin geliştirilmesi ve Tapu Kadastro genel Müdürlüğü entegrasyonu çerçevesinde artışların kıymetlendirilmesi daha elzem düşünülebilir.”
FİYATLARI KİMLER ARTIRIYOR?
Sadece bu bireyler demek Muhtemel değil. Emlak işletmelerinin kirayı belirlemede inisiyatifi yok. Mal sahibinin istediği sayılar var. Kiralık piyasasında mal sahibi olmayan birçok şahıs de Düzmece ilanlar ve gibisi olarak girebiliyor. Türkiye’de hala mal sahibi Denetim sistemi Laf konusu değil.
Bu kademede Özellikle yetki evraksız aracılık faaliyetleri de yüksek. Bu durumu kullanmak isteyen, haksız fiyat rekabetine neden olanlar direkt aracılık yapanlarla hudutlu değil. Bu Antalya başta olmak üzere en Aka sorunlardan bir tanesi.
Fiyat artışlarını fırsatçılık çerçevesinde düşünen mal sahipleri de bu işin bir modülü diyebiliriz.”
Yorum Yok