SERVET YILDIRIM- çok sayıda önderin ve 197 ülkeden temsilcinin yanı Dizi yüzlerce iklim eylemcisi ve ilim beşerinin da katılacağı COP27 toplantısı 6-18 Kasım ortasında Mısır’ın Şarm El Pir kentinde düzenlenecek.
Mısır’daki tepede geçen Yıl İskoçya’da yapılan COP26 toplantılarından kalan mevzular da konuşulacak. Tartışmalar geniş kapsamlı olacak lakin en önemli üç anne mevzu ele alınacak.
*Küresel sera gazı emisyon seviyesinin aşağı çekilmesi
*İklim değişikliği ile baş etme ve hazırlık yapma konusunda ülkelere Yardımcı olunması
*Gelişmekte olan ülkelere teknik ve finansal takviye sağlanması
Sera gazı seviyesinin aşağı çekilmesi Değerli bir başlık. Bunu sağlayabilmek için global çapta bir karbon piyasasının oluşturulması ve kömür kullanımının sınırlanmasına ait taahhütlerin güçlendirilmesi üzere hala ilerleme beklenen bahisler var. Bunlar Mısır toplantısına da damga vuracak.
Bu mevzular ortasında Özellikle finansman konusu kritik Ehemmiyet taşıyor. Gelişmiş ülkeler 2009 yılında gelişmekte olanların karbon emisyonunu düşürebilmeleri ve iklim değişikliğine karşı hazırlık yapabilmeleri için kullanılması emeliyle yılda 100 milyar dolar vermeyi taahhüt etmişlerdi. Lakin bu taahhüt gerçekleştirilemedi. Öte yandan iklim değişikliği ile uğraş davetlerine, Glasgow’da geçen Yıl açıklanan yeni kömür siyasetlerine ve bütün taahhütlere Karşın kirleten güce Nakit akmaya devam ediyor.
Özellikle kömür periyot dışı kalmadıkça Paris İklim muahedesi ile ortaya konulan maksada ulaşılamayacağı, yani global ısınmanın Sanayi ihtilali öncesine nazaran 1.5 derece ile sonlandırılamayacağı kabul edilmiş durumda. Kömürün periyot dışı kalmasının en Kıymetli yolu ise kömür sanayisine sağlanan finansmanın kesilmesi.
Mısır’da sera gazlarının azaltılması, Ahenk ve finansman konusunda daha net bir yol haritası ortaya konulması gerekiyor. Toplantı öncesi ülkelerden Ulusal iklim planlarını sunmaları istendi. Gelişmiş ülkelerin atacakları adımlar değerli. Lakin iklim uğraşına gelişmekte olan ülkelerin de daha Çok iç edilmesi gerekiyor. COP27 bu uğraşın verileceği bir yer olmalı.
Bu dumanı durdurmanın bedeli müzakere edilecek
Mısır’da toplanacak COP27’nin gündem hususlarından biri sera gazlarının azaltımı konusunda gelişmekte olan ülkelere teknik ve finansal dayanak sağlanması olacak. Hindistan da konferansta Temel önceliğini fosil yakıtlardan pak güce geçişin bedelinin nasıl ödeneceği olarak belirleyen ülkelerden. Fotoğrafta Hindistan’da kömürle çalışan bir çelik tesisinden yayılan dumanlar görülüyor.
“COP”lar neden kıymetli?
Bundan 30 Yıl Evvel 150’den Çok ülke İklim Değişikliği Birleşmiş Milletler Çerçeve Anlaşması’nı imzaladı ve iklim değişikliğine karşı global çapta harekete geçmeyi destekleyecek Değerli bir süreç başladı. Muahedenin tarafları her Yıl bir konferansta toplanmaya başladılar. Bu toplantılara “Conference of Parties” (Tarafların Konferansı) yani COP denildi. Birinci COP 1995’te Berlin’de gerçekleştirildi.
COP’ların 21’incisi ise Paris’te yapıldı. Orada imzalanan Paris İklim Muahedesi tarihi bir adımdı. Global ısınmaya karşı atılan en kuvvetli ve somut adımdı. Evrenseldi ve bağlayıcıydı. İklim değişikliğinin yıkıcı tesirlerine karşı Ahenk kabiliyetinin ve iklim direncinin arttırılmasını; global ortalama sıcaklık artışının endüstrileşme öncesi periyoda nazaran 2°C altında tutulmasını; ayrıyeten bu artışın 1,5°C’nin altında tutulmasına yönelik global gayretlerin sürdürülmesini gaye olarak belirlemişti. Her ülkeye karbon emisyonunu azaltmak için amaç koyma yükümlülüğü getirmiş ve gayelerin beş yılda bir gözden geçirilmesini istemişti.
Dünyada düşük sera gazı emisyonu yayacak bir kalkınma modeline geçişi öngörmüş ve bu geçişin finansmanının sağlanmasını hedeflemişti. Bunun için bütün ülkelerin kendi imkanları ölçüsünde katkıda bulunmalarını amaçlamıştı. Global çapta pak güce geçişe vurgu yapmış ve kaynakların iklimi kirleten fosil yakıtlara harcanmaması gerektiğini belirtmişti.
COP’ların 26’ncısı ise Tekrar Aka beklentiler ile 2021 Kasım ayında Glasgow’da toplandı. Yekün 197 ülkenin temsilcileri global ısınmayı sonlandırmak için daha Çok şey yapılması gerektiğinde anlaştılar. Glasgow’da kimi kritik hususlarda ilerleme kaydedildi; daha da değerlisi “1.5 derece” amacı korunmaya devam edildi. Bilhassa pak güce geçiş ile ziyan ve kayıpların finansmanı ve global ısınmadan en Çok ziyan görecek olan ülkelerin talepleri konusunda ilerleme oldu. Kömür kullanımının ve fosil yakıt sübvansiyonlarının tedricen azaltılması, ormansızlaştırmanın önlenmesi, metan gazı emisyonunun azaltılması üzere bahislerde kağıt üzerinde de olsa ilerlemeler kaydedildi. Lakin kömür ve fosil yakıtlara uygulanan sübvansiyonların kademeli olarak sonlandırılması yerine azaltılması yolunda karar çıkması Glasgow’un Düş kırıklıklarındandı. Ayrıyeten Fazla net bir takvim ve maksat de verilmedi.
Kritik eşik: 1.5 derece
Dünya ısınıyor ve bu ısınmanın önüne geçilmesi gerekiyor. Sanayi ihtilali öncesi periyoda, yani 1800’lerin birinci yarısına nazaran global ısınma şu anne kadar 1.1 dereceye ulaştı. Süratle 1.5 dereceye hakikat gidiyor ve 1.5 derece ilim beşerlerine nazaran Kıymetli bir eşik. Isınma 1.5 derecenin üzerine çıkarsa tesirler daha yıkıcı ve Geri dönüştürülmesi güç hale geliyor. ilim adamları ısınmanın boyutunun 1850’lerdeki global sıcaklığa nazaran eşik düzeyin üzerine çıkması halinde hayatı tehdit eden sıcaklık ve nem seviyelerine ulaşılacağını söylüyorlar.
Aslında doğal afetler yaklaşan tehlikenin boyutu ve biçimi hakkında Fikir veriyor. Geçen Yıl Türkiye ve birçok ülkede meydana gelen orman yangınları ve sellerin yanı Dizi bu Yıl Pakistan’da meydana gelen yüzlerce kişinin vefatına yol açan seller ve şimal Amerika, Avrupa ve Asya’da yaşanan doğal afetler birer ihtardı. Dünya nüfusunun yüzde 40’ından fazlası Lahza itibariyle direkt tehdit altında bulunuyor.
Küresel ısınmayı 1.5 derece ile sonlandırmak için global karbondioksit emisyonunun 2030’a kadar 2010’daki düzeyine nazaran yüzde 45 azaltılması ve 2050’ye kadar ise net-sıfır emisyona ulaşılması gerekiyor.
Paris muahedesini imzalayanlar ivedilikle aksiyon alınması gerektiğini kabul ettiler lakin kimse elini taşın altına tam olarak koymadı. Ülkelerin şu anne kadar açıkladıkları taahhütlerin toplamı global ısınmayı 1.5 derecenin altında tutma amacını karşılamaya yetmiyor.
Mevcut taahhütler ile 21.yüzyıl sonunda global ısınma en optimist kestirimlerle lakin 2.4 derece artış ile hudutlu kalacak. Bu da gezegeni kurtarmaya yetmiyor. Bu nedenle Mısır’da taahhütlerin tekrar gözden geçirilerek daha da güçlendirilmesi gerekiyor.
Yorum Yok