ÖNDER YILMAZ Ankara – TBMM zelzele Araştırma Komitesi 2021 yılı raporunda, afet öncesi yapılan hazırlık ve ziyan azaltma çalışmaları arttıkça afet sonrası faaliyetlere duyulan muhtaçlık ve ayrılan kaynak ölçüsünün da azalacağı vurgulandı. Raporda yer Meydan tekliflerden bir kısmı şunlardı:
– Merkezi Yönetim bütçesinden ve çeşitli süreçlere konulacak vergilerden kaynak aktarılarak zelzele başta olmak üzere afet risklerini azaltmaya yönelik çalışmalara finansman takviyesi sağlayacak sürdürülebilir bir zelzele fonu oluşturulmalı.
– Zelzeleler başta olmak üzere afetlere hazırlık projelerine kâfi ölçüde ödenek tahsis edilmeli.
– halk yönetimlerinin afetlere yönelik harcamalarının bütçe disiplini içinde ele alınması ve Özellikle zelzelelerle ilgili her türlü harcamanın takip edilebilmesi emeliyle bütçe sınıflandırma yapısına Müsait olarak kayıt altına alınmalı.
– Depremzedelere kullandırılan Amade Hane kredisi fiyatları, standart bir bedel olarak belirlenmek yerine, maliyetlerin bölgeden bölgeye farklılık göstermesi nedeniyle, kredinin kullanılacağı il/ilçedeki ortalama Hane maliyetleri göz önüne alınarak bölgeye mahsus olacak halde tespit edilmeli.
– Tekrar inşa edilecek konutlarda ise devlet tarafından sağlanacak krediyi Geri ödeme imkânı olmayanların konutları, oluşturulacak zelzele fonundan kaynak sağlanarak halk tarafından kentsel dönüşümün gerçekleştirilmeli, hak sahiplerine ömür uzunluğu fiyatsız kullanım hakkı tanınmalı ve varislerine ise öncelikli alım hakkı verilmeli.
Güçlendirmeye teşvik
– Kentsel dönüşüm kapsamında güçlendirmeye Müsait yapılar belirlenerek, yıkıp yine inşa etme yerine güçlendirme uygulamaları teşvik edilmeli.
– Kentlere yakın yahut kentlerin içinde kalan hazineye ilişkin taşınmazlar iktisada kazandırılmalı. Elde edilecek kaynak zelzele ve kentsel dönüşüm projelerinde kullanılmalı.
– Dönüşüme kaynak geliştirmek maksadıyla ilan edilen rezerv Bina alanlarındaki çalışmalar hızlandırılmalı, bu hedefle yeni rezerv alanlarda uygulanacak projelerle de dönüşüme finansman dayanağı artırılmalı.
– Yerli Bina gereçlerinin geliştirilmesi ile maliyetler azaltılacağından, dönüşüm uygulamalarında üretim teknolojisinde maliyeti düşüren yenilikler içeren yerli ve hafif Bina materyallerinin kullanılmasını teşvik edecek formda KDV indirimi uygulanmalı.
Küresel kaynak
– Dünyanın Türlü ülkelerinde kentsel yenileme ve düzgünleştirme projelerinde kullanılmak üzere tasarlanan Vergi Artışına Dayalı Finansman Formülü (TIF) dönüşüme kaynak sağlamaya yönelik alternatif yollar ortasında değerlendirilmeli.
– Milletlerarası finans kuruluşlarından Müsait şartlı kaynak temin edilmesi, global ölçekte yüksek seviyede bulunan İslami fonlardan yararlanılması, kira sertifikası (sukuk) ihracı vb. metotlarla ülkemize finansman çekilmeli.
Belediyelere görev
– zelzele riski yüksek bölgelerdeki belediyelerin yıllık yatırım bütçelerinin yüzde 10’unu dönüşüm projeleri için ayırmaları sağlanmalı ve ayrılan kaynağın yerinde kullanılması için Gerekli kontroller yapılmalı.
– bayındır planı değişikliği sonucu değer artış hissesi olarak Tahsil edilen gelirlerden belediyelere aktarılan fiyatların dönüşüm projelerinde kullanılması için Gerekli mevzuat düzenlemeleri yapılmalı.
– Mahallî idarelerin kentsel dönüşüm projelerinde kullanmaları emeliyle emlak vergisi gelirlerinden belirli bir oranda Pay ayrılması için Gerekli düzenlemeler yapılmalı.
Yorum Yok