AYLİN RANA AYDİN – Depremler 11 kentte Sanayi ve ticaret hayatını etkiledi. Sarsıntının merkez üssü olan Kahramanmaraş ve Etraf vilayetleri Türkiye’nin en Değerli dokuma ve Amade giysi merkezlerinin başında geliyor.
Bölgedeki dokuma üreticileri, üretimin kademeli olarak başlayacağını lisana getirirken, nitelikli işgücünün bölgede tutulması için de teşvik talep ediyor. Zelzeleden etkilenen 11 ilin 2022’de dokumacılık ihracatı 3 milyar doları aşarken, Yine tıpkı vilayetlerin Amade giysi ve konfeksiyon ihracatı 2022’de 500 milyon doları geçti.
İstanbul Dokumacılık ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği (İTHİB) Lideri Ahmet Öksüz, toparlanmanın Vakit alacağını belirterek, “Firmaların durumu bölgeden bölgeye az, orta ve ağır hasarlı olmak üzere değişiklik gösteriyor. Az hasarlı olanlar çalışmaya başladı, onlarda üretim başladı. Çalışanların neredeyse yüzde 30’u işe gelmiş durumda. Vakitle bu sayıyı artırabilirsek, 2-3 ay içinde tesislerin yüzde 50’den fazlasını çalıştırmış oluruz. Kahramanmaraş dokuma, Malatya ve Adıyaman Özellikle Amade giysi yüklü üretim yapıyor. Kentlerin iktisadı de bu dallara dayanıyor” dedi.
İhracata yansıdı
Yaşanan zelzele felaketinin İhracat sayılarına da yansıdığını hatırlatan Öksüz, bölgeden dokumacılık ihracatında düşüşler olduğunu kaydetti. Burada en Değerli konunun çalışanlar açısından bölgenin cazip hale getirilmesi olduğunu vurgulayan Öksüz, şöyle konuştu: “İşverene ek maliyet getirmeden çalışana teşvikler verilebilir. Alınan siparişler için esneklik sağlanıyor. Müşterilerimizin gerek İç piyasada gerek ihracatta biraz daha Müstahsil lehine esnek davranmaları epeyce değerli. Amade giysi tarafında farklı bölgelerde üretimler de yapılabilir. batı bölgesindeki endüstrici firmalarımız da dayanak oluyor, kumaşları orada mamul haline getiriyoruz.”
İstanbul Amade Giysi ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği (İHKİB) reis Yardımcısı Mustafa Paşahan birebir vakitte Malatya’da üretim yapan Zevigas Tekstil’in de idaresinde. Şanlıurfa, Diyarbakır, Gaziantep üzere vilayetlerde üretimin yavaştan başladığını belirten Paşahan, “Malatya’daki fabrikayı açtık. Birinci evrede yüzde 10 üzere eleman geldi. Şu Lahza yüzde 50-55’ler seviyesindeyiz. Birkaç firma da açık, birçoğu yavaş yavaş üretime başlıyor. Şu Lahza yüzde 50 kapasiteyle çalışıyoruz. Aslında orada barınma sorunu çözülürse tahminen yüzde 25 üzere eleman daha gitmeyebilir” dedi. Kovid-19 salgınını akabinde kesim olarak yüzde 25 seviyesinde kapasite artırımına gittiklerini de hatırlatan Paşahan, “Mevsim gereğiyle de bakıldığında şu anda yüzde 75 oranında bir doluluk var. Siparişler konusunda da bir Sıkıntı yok. Adıyaman’daki, Kahramanmaraş’taki firmalar etkilendi. Ama Geri kalan kentlerdeki firmalar üretimlerine kısmen de olsa başladı. Bu müddet içinde Birlikte Amel yaptığımız birçok alıcı hakikaten yeterli bir dayanışma örneği gösterdi, Sonuç olarak birçoğu mağaza zincirleri olan firmalar. 10-15 gün gecikmeye kimse bir şey demez fakat Amade giysi tarafına bakıldığında üretimin bir kısmını İstanbul’daki fabrikalara çektik, bir kısmını da fasona çıkardık. Müşterilerin gecikmiş eseri olduğunu duymadım” tabirlerini kullandı.
Tek vardiya ile başlanıyor
Türkiye Dokuma Terbiye Sanayicileri Derneği (TTTSD) Lideri Vehbi Canpolat’ın yetkilisi olduğu Migiboy markasının Kahramanmaraş’ta da üretim tesisi bulunuyor. Canpolat, Biricik vardiyayla üretime başlanacağını belirtirken, “Bir ay içerisinde yüzde 50-60 Aka hasarın olmadığı binalarda üretimin başlayacağını düşünüyorum. Ama insan kaynağıyla ilgili sorunun uzun süreceğini lakin 2-3 ay kadar içinde zelzele öncesi periyoda dönülmese de düzelebileceğini düşünüyoruz” dedi. Alınmış siparişlerle ilgili müşterilerin tolerans sağladığını söyleyen Canpolat, “Asıl sorun Avrupa’nın huzursuz olup tedarik için Uzakdoğu’ya kayması Özellikle konteyner fiyatlarının azalması nedeniyle. Tedarik zincirinde bir bozulma olabilir diye düşünüyoruz” diye konuştu.
‘Teşvik yetersiz’
Narteks Yönetim Heyeti Lideri Mustafa Narlı tesislerin ayağa kalkmasının 5-6 ayı bulacağını belirterek, “Uzun yıllardır dokumacılık bölümündeyiz. Bu nedenle Amel ortaklarımız esneklik sağlıyor ve yeni siparişlerle de bizi destekliyorlar. Bir Lahza Evvel tesisleri ayağa kaldırmamız lazım” dedi. Narlı açıklanan teşviklerin yetersiz olduğunu da kaydetti.
Farklı bölgelere üretim için sevk
TOBB Hazır Giysi ve Konfeksiyon Dalı Meclis Lideri onur Fayat, bölgedeki çalışanlara ulaşmanın ve işe döndürmenin güç olduğunu belirtti.
Bu nedenle mamul ve yarı mamul eserlerin farklı bölgelerdeki üretim tesislerine sevk edildiğini söyleyen Fayat, “Böylece üretim alanında takviye sağlanıyor. Yüzde 100 kapasite ile çalışmayan kesim kendi içinde bunu dağıtarak düzenleyebilir. Kahramanmaraş merkezli dertler Mevcut iplik konusunda. Orada çalışan elemanların toparlanması Vakit alacak. küçük tefek çalışmalar başlamışsa da kapasite yüzde 20’ler seviyesinde. Hem elemana ulaşmak hem de tesislerin bakıma girmesi Vakit alacaktır” diye konuştu.
YARIN: ‘TURİZMİN EYLÜLDEN önce OLAĞANA DÖNMESİ ZOR’
Yorum Yok